Chuyên gia giải đáp những lo lắng về bệnh sỏi tiết niệu

TS.BS Lê Sĩ Trung – chuyên gia về tiết niệu – sinh dục, Hội Tiết niệu Thận học Việt Nam giải đáp mọi thắc mắc của bạn đọc xung quanh bệnh sỏi tiết niệu.

Sỏi đường niệu là hiện tượng kết sỏi ở đường tiết niệu bao gồm: sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang và một số trường hợp có cả sỏi niệu đạo thường là do sỏi từ bên trên đi xuống. Bệnh hay xảy ra ở người lớn tuổi, ít xảy ra ở trẻ em và thường có tiền sử bệnh lâu dài qua nhiều năm.

Sỏi tiết niệu là một bệnh lý phổ biến, tỷ lệ mắc bệnh khoảng 6-12% dân số, chiếm 30-40% số bệnh nhân tiết niệu, thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Tuy là một căn bệnh phổ biến nhưng không phải ai cũng biết hết về bệnh này. Trong khi đó, sỏi tiết niệu nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm. 

Thưa bác sĩ, tán sỏi qua da có thể áp dụng trong trường hợp nào?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Nội soi tán sỏi qua da áp dụng cho tất cả các sỏi thận >20 mm (và cả những sỏi ở niệu quản 1/3 trên). Đặc biệt là rất hiệu quả cho sỏi tái phát lớn sau mổ mở. Ưu điểm nổi bật của nội soi sỏi thận qua da chuẩn thức là: phẫu thuật ít xâm hại, ít đau, sẹo mổ nhỏ dưới 1cm nên loại bỏ được các biến chứng liên quan đến vết mổ rộng. 

Thời gian nằm viện ngắn chỉ từ 2-4 ngày. Thời gian hồi phục sức khỏe và trở lại làm việc nhanh (7-10 ngày). Ít ảnh hưởng đến chức năng thận.

Trong khi mổ mở với sỏi san hô có thể làm mất vĩnh viễn 15-30% chức năng thận do đường rạch rộng vào thận để lấy sỏi nhưng với nội sỏi thận qua da, do đường hầm vào thận nhỏ nên tổn thương chức năng thận chỉ dưới 1%. 

Cải thiện tình trạng không lấy được hết sỏi so với mổ mở, nhất là với sỏi san hô phức tạp nhờ khả năng có thể kiểm soát tối đa các ngóc ngách trong thận. Giảm tối đa tình trạng nhiễm trùng sau mổ so với mổ mở kinh điển. Giảm tỷ lệ tái phát sỏi sau mổ.

Bác sĩ ơi, vì sao tôi uống rất nhiều nước mà vẫn bị sỏi thận?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Với hiện tượng các chất khoáng trong nước tiểu bị đọng lại ở thận, lâu dần kết tụ lại tạo thành những viên sỏi hay còn gọi là sỏi thận. Sỏi trong thận sẽ được hình thành khi lượng nước tiểu quá ít hoặc khi nồng độ chất khoáng tăng lên cao, đọng lại ở thận và lâu ngày sẽ tạo thành sỏi. Nguyên nhân gây ra sỏi thận bao gồm:

– Sỏi thận do lắng đọng: Vì thói quen uống nước không đủ nhất là đối với những người lao động chân tay mệt nhọc mất nước nhiều nhưng cả ngày lại không uống nước, đến lúc uống nước lại uống quá nhiều mà không phải là uống đều trong một ngày. Nước uống có nhiều canxi cũng gây ra sỏi thận.

– Chế độ ăn uống, sinh hoạt không hợp lý: Do thói quen ăn một loại thức ăn như ăn quá nhiều thịt hay là ăn quá nhiều rau cũng gây ra sỏi thật. Ăn nhiều muối hay là những người nghiện rượu, mắc bệnh béo phì cũng có nguy cơ mắc bệnh cao.

– Bộ phận sinh dục bị nhiễm khuẩn: Tình trạng này thường gặp ở phụ nữ. Do chế độ vệ sinh không thường xuyên, các vi khuẩn có cơ hội xâm nhập gây ra viêm đường tiết niệu tạo ra mủ và các chất lặng đọng của cơ thể từ đó tạo ra sỏi thận.

– Có một trường hợp hiếm gặp đó là có dị vật bên trong bàng quang. Những dị vật đó gây ra lắng đọng tạo ra sỏi, thậm chí sỏi còn rất lớn.

Chế độ ăn có chữa hay phòng ngừa được sỏi thận không thưa bác sĩ?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Sỏi thận là hiện tượng các chất khoáng có trong nước tiểu bị lắng đọng lại bên trong thận, lâu ngày sẽ tạo thành sỏi. Đây là nguyên nhân chủ yếu tạo ra sỏi thận. Sỏi thận sẽ có nhiều loại, trong đó sỏi canxi chiếm 80% – 90% gồm có sỏi canxi oxalat, canxi phosphat và canxi oxalat phosphat. Ngoài những loại sỏi phổ biến trên thì còn nhiều loại sỏi ít gặp như sỏi struvit, sỏi acid uiric, sỏi cystin.

Hầu hết các bệnh nhân nghĩ bị sỏi thận chính là sỏi canxi nên chỉ cần kiêng ăn các chất có nhiều canxi là có thể tránh được sỏi thận. Nhưng hậu quả sẽ là cơ thể bị thiếu canxi sẽ gây ra loãng xương, rụng tóc và suy nhược thần kinh….

Các bác sĩ nhận định mọi người không nên kiêng cữ quá mức các thực phẩm có nhiều canxi vì như thế sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Có 30% người bị sỏi thận tái phát vì không biết chế độ dinh dưỡng như thế nào để phòng tránh.

Đối với người trưởng thành bình thường, mỗi ngày cần 1.000mg can xi. Người bệnh đã và đang mắc bệnh sỏi thận nên giới hạn lượng canxi, mỗi ngày cần khoảng 900 mg là đủ.

Các thực phẩm có nhiều canxi bao gồm: xà lách soong, hạt dẻ, quả ô-liu, các loại sữa, đậu tương, đậu trắng, sô cô la, các loại hải sản như ngao, sò, ốc, hến, tôm, cua, ghẹ, các loại hoa quả như vải, mận, hạnh nhân…

Trong quá trình giảm ăn người bệnh chỉ cần giảm các món từ sữa như sữa, bơ, kem, pho mát vì chúng sẽ làm cơ thể tăng hấp thu canxi khoảng 20 lần qua đường ruột. Các loại hải sản như tôm, cua nghẹ…thì thỉnh thoảng ăn cũng không sao.

Các loại thực phẩm người bệnh cần phải hạn chế:

– Loại thực phẩm có nhiều chất Oxalat: Rau muống, củ cải, củ niễng, dưa chuột, cà phê, trà đặc, chocolate, dâu tây, me chua.

– Loại thực phẩm có nhiều chất Phosphat: Đậu nành, đậu Hà Lan, ca cao, đậu tương, các loại gan, các loại bơ…

– Không được tự ý bổ sung vitamin D trừ khi có sự chỉ định của bác sĩ.

Người bệnh cần phải có chế độ dinh dưỡng riêng dành cho bản thân.

Tôi có sỏi thận 6mm, nhiều năm rồi tôi chỉ uống kim tiền thảo, hàng ngày uống hơn 2 lít nước và không thấy sỏi to lên nhưng cũng không nhỏ đi. Xin hỏi, uống kim tiền thảo nhiều và lâu như vậy có hại gì không? Nếu tôi muốn hết sỏi có nên phẫu thuật không? Tôi thấy giờ có nhiều cách tán sỏi tiên tiến. Xin bác sĩ tư vấn cho tôi cách phù hợp ạ.

TS.BS Lê Sĩ Trung

Uống kim tiền thảo của cơ sở đã được cấp phép thì không hại sức khỏe. Trường hợp của bạn có sỏi thận 6 mm mà đã điều trị nội khoa không kết quả thì nên tán sỏi ngoài cơ thể. Đây là phương pháp chữa sỏi thận hiệu quả nhẹ nhàng nhất và rẻ nhất áp dụng cho những sỏi <15mm. 

Tán sỏi ngoài cơ thể sử dụng sóng xung kích làm vỡ sỏi, sau đó những mảnh sỏi vụn sẽ phải tự thoát ra ngoài theo nước tiểu. Thời gian nằm viện ½ ngày. Tỷ lệ hết sỏi của phương pháp này khoảng 55 – 85%

Tôi bị sỏi thận trái kích thước 15 mm. Tôi uống thuốc nam trong thời gian dài nhưng không bớt. Xin hỏi tôi có thể điều trị theo phương pháp nào an toàn, ít tốn kém thời gian nhất? Xin cảm ơn bác sĩ.

TS.BS Lê Sĩ Trung

Chữa bệnh sỏi thận niệu quản chủ yếu là những can thiệp ngoại khoa (tán sỏi ngoài cơ thể, nội soi niệu quản, nội soi thận qua da và mổ mở). Điều trị nội khoa bảo tồn (dùng thuốc) được áp dụng cho những trường hợp sỏi có kích thước <5mm và không có biến chứng gây giãn hệ tiết niệu. 

Một số trường hợp có thể dùng thuốc gây tan sỏi thường gặp với thành phần hóa học là urat hoặc cys‎tine. Bạn dùng thuốc nam không hiệu quả với sỏi thận 15 mm có thể dùng phương pháp nội soi niệu quản ống mềm hoặc nội soi thận qua da để điều trị.

Phương pháp nội soi niệu quản: Với phương pháp này, ống soi niệu quản rất nhỏ được đưa qua lỗ tiểu, lên niệu quản để tiếp cận với viên sỏi sau đó sử dụng Laser để tán vỡ vụn sỏi. Các mảnh sỏi vụn được hút ra qua ống soi niệu quản. Sau đó một ống thông mềm mại sẽ được đặt vào hệ tiết niệu với 2 đầu ống cuộn tròn trong bể thận và bàng quang (sonde JJ). Ống thông JJ sẽ được rút ra sau 2 tuần. Phẫu thuật để chữa bệnh sỏi thận niệu quản không có sẹo mổ, ít đau, thời gian nằm viện 1 ngày.

Phẫu thuật nội soi thận qua da tối thiểu: Phương pháp chữa sỏi thận hiệu quả này dùng cho những sỏi từ 15-25mm và đặc biệt tốt cho các trường hợp đã nội soi niệu quản hoặc tán sỏi ngoài cơ thể nhiều lần nhưng thất bại. Thời gian nằm viện chỉ 1-2 ngày, ít chảy máu và ít đau hơn nhiều so với nội soi thận qua da chuẩn thức, sẹo mổ nhỏ đến mức khó phát hiện ra. Rất ít tổn thương chức năng thận.

Tôi hay cảm thấy đau mỏi lưng, thỉnh thoảng thấy đau nhói nhẹ ở vị trí thắt lưng bên trái. Đi siêu âm thì kết quả là có sỏi đài bể thận trái, đường kính 1cm không giãn đài bể thận, nhu mô bình thường. Tôi nên chữa trị như thế nào, có phương pháp nào chữa dứt điểm bệnh của tôi mà không phải phẫu thuật không?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Trường hợp sỏi thận 10mm có thể tán sỏi ngoài cơ thể mà không cần mổ. Nói chung, hầu như tất cả các loại sỏi tiết niệu đều có thể dùng các biện pháp kỹ thuật cao, ít xâm hại thay thế cho mổ mở, bạn có thể yên tâm. Trường hợp của bạn, đã có triệu chứng đau thì vẫn nên giải quyết dứt điểm sớm sỏi thận.

Mẹ em bị sỏi thận bên thận trái (2 viên; 1 viên cỡ 29mm, một viên 16mm), đã đi khám nhưng bác sĩ tư vấn là sỏi san hô không mổ được và cho thuốc về uống. Do chưa đi khám lại được nên muốn hỏi bác sĩ, mẹ em có dùng thuốc nam được không? Tại sao lại không mổ ngay cho mẹ em? Nếu đi Hà Nội, có mổ được không?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Sỏi san hô dùng để chỉ những viên sỏi phân nhánh lấp đầy toàn bộ hoặc một phần của bể thận và đài thận. Loại sỏi này thường được cấu tạo từ struvite (magie amoni photphat) và / hoặc apatit canxi cacbonat. Những viên sỏi này thường được gọi là “sỏi nhiễm trùng” vì chúng có liên quan chặt chẽ đến nhiễm trùng đường tiết niệu do các loại vi khuẩn có khả năng phân giải ure thành amoni.

Sỏi san hô nhỏ có thể phát triển nhanh chóng trong khoảng thời gian từ vài tuần đến vài tháng thành những cục sỏi lớn ở đài thận và toàn bộ bể thận. Nếu không được điều trị kịp thời thì có thể dẫn đến suy giảm chức năng thận và bệnh thận giai đoạn cuối. 

Ngoài ra chính loại sỏi này rất thuận lợi cho nhiễm trùng đường tiết niệu nên có nguy cơ rất cao phát triển nhiễm trùng huyết. Vì vậy hầu hết bệnh nhân cần điều trị phẫu thuật dứt điểm càng sớm càng tốt để tránh được các biến chứng này là tốt nhất. Phương pháp phẫu thuật là nội soi thận qua da. Bạn nên đưa mẹ đi Hà Nội để phẫu thuật. Nếu để lâu có thể mất chức năng thận rất nguy hiểm.

Hiện tại tôi rất đau lưng trái cộng với tiểu máu nhưng dịch COVID-19 tôi ở địa phương đi lại rất khó khăn! Tôi phải làm gì?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Bạn rất có thể đang bị cơn đau quặn thận cấp! Bạn phải đến bệnh viện khám cấp cứu ngay!

Một lần đưa bố đi siêu âm, tình cờ phát hiện bố tôi có một viên sỏi ở thận trái, kích thước sỏi 8 mm, nằm ở đài bể thận. Do bố ở quê nên không có điều kiện đi khám và bố tôi cũng nói không đau hay có triệu chứng gì nên từ đó cũng chưa kiểm tra lại. Sỏi thận có nguy hiểm không? Và có cần khám kiểm tra khi sức khỏe bố tôi vẫn tốt?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Có 2 loại sỏi thận: loại gây đau và loại không hề đau! Trên thực tế, khoảng 50% số người có sỏi nhưng không hề đau. Đây là “sỏi im lặng” – loại sỏi nguy hiểm nhất vì chỉ được phát hiện ở giai đoạn muộn đã biến chứng hoặc thận mất chức năng (thường phải cắt thận).
Điều đáng chú ý là ngay cả khi đã phát hiện ra sỏi, bệnh nhân vẫn thường không tuân theo chỉ định can thiệp ngoại khoa của bác sĩ vì họ nghĩ đơn giản là không đau thì không cần điều trị dẫn đến các hậu quả nặng nề không đáng có! Do đó, bố bạn nên được kiểm tra sỏi thận ít nhất 3 tháng 1 lần để phát hiện sớm biến chứng (nếu có).

Tôi có sỏi niệu quản trái, đã có hẹn nội soi niệu quản tán sỏi nhưng do dịch bệnh tôi sợ chưa đi làm. 2 hôm nay tôi sốt cao và đau bên trái, xin bác sĩ cho thuốc uống được không ạ?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Bạn có nguy cơ bị ứ mủ thận do có sỏi niệu quản mà để muộn! Đây là tình trạng cấp cứu, cần đến bệnh viện ngay cho dù đang dịch bệnh. Bệnh của bạn còn nguy hiểm hơn là sợ lây COVID-19 đó! Đến bệnh viện ngay nhé!

Tôi đã nội soi tán sỏi niệu quản bên trái được 2 tháng và đã quá hẹn khám lại mất 1 tháng! Hiện tại vẫn thấy nặng bên lưng trái! Tôi phải làm gì?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Hẹp niệu quản sau nội soi tán sỏi niệu quản là 1 biến chứng rất hay gặp! Do vậy, để đề phòng biến chứng hẹp, các bác sĩ thường yêu cầu bệnh nhân phải khám lại sau nội soi khoảng 1 tháng! 

Bạn đã lỡ hẹn tái khám mà bây giờ có đau mỏi lưng bên đã tán sỏi thì nguy cơ hẹp niệu quản rất cao! Bạn cần được chụp thận có thuốc cản quang vào tĩnh mạch (UIV) ngay để kiểm tra, do đó bạn phải đến bệnh viện khám lại nhé!

Bác sĩ ơi, con gái em rất lười uống nước. Nói thì cháu bảo uống nhiều tiểu lắm, chả tích sự gì. Có đúng là uống ít nước sẽ bị sỏi thận không ạ? Bác sĩ giải thích giúp sỏi do đâu mà có? Làm thế nào để phòng ngừa bị sỏi ạ? Xin cảm ơn bác sĩ!

TS.BS Lê Sĩ Trung

Uống ít nước là 1 trong các nguyên nhân dễ gây ra sỏi do nước tiểu sẽ cô đặc. Sỏi thận là hiện tượng các chất khoáng có trong nước tiểu bị lắng đọng lại bên trong thận, lâu ngày sẽ tạo thành sỏi. Đây là nguyên nhân chủ yếu tạo ra sỏi thận. Với người lớn cần uống sao cho đi tiểu >2 lít nước tiểu / ngày.

Như thế bạn có thể giải thích để con hiểu rằng “uống lắm, tiểu nhiều” là cần thiết chứ không phải là “chẳng tích sự gì”. Uống nhiều nước còn giúp giảm nguy cơ viêm đường tiết niệu, nhất là ở phụ nữ.

Bố mẹ tôi không biết sao đều bị sỏi, bố tôi bị sỏi thận, còn mẹ tôi bị sỏi mật. Liệu con cái có khả năng có bị sỏi không?

BS Lê Sĩ Trung

Hiện nay khoa học chưa chứng minh được bệnh sỏi có di truyền hay không. Tuy nhiên, mọi người trong cùng gia đình có thể dễ bị sỏi hơn có thể do ăn uống cùng chế độ.
Người ta nhận thấy chế độ dinh dưỡng rất quan trọng trong việc tái phát sỏi tiết niệu. Do đó, bác sĩ thường khuyên bệnh nhân mắc sỏi là:

– Phải đạt được sự bài tiết nước tiểu với số lượng nhiều hơn người bình thường.

– Sử dụng thực phẩm đa dạng và cân bằng, phù hợp với từng bệnh nhân. Hết sức lưu ý đến việc phân bố giữa các bữa ăn.

– Bổ xung vitamin D, B6, chất xơ, kali, magnesium.

– Đặc biệt lưu ý đến những thực phẩm dễ tạo sỏi là muối và thịt.

Chẳng hạn, người ta nhận thấy những những bệnh nhân bị sỏi tái phát thường có thói quen xấu là ăn quá nhiều muối và đạm trong khi đó lại thiếu rau và nước. Sỏi tái phát cũng thường gặp ở những người chỉ dùng 1 bữa chính trong ngày, chủ yếu là bữa tối. Bữa sáng thường ít, bữa trưa chủ yếu là thức ăn nhanh trong khi đó bữa tối lại quá nhiều chất bổ, đặc biệt là đạm và chất khoáng.

Tóm lại, sỏi có thể không di truyền nhưng những yếu tố nguy cơ tạo sỏi có thể nằm trong chế độ ăn gia đình mà bạn cần lưu ý.

Tôi bị sỏi hai bên thận và bị gout, tăng huyết áp. Tôi muốn hỏi, có phương pháp nào điều trị triệt để sỏi thận mà không bị tái phát lại không?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Gout là bệnh rối loạn chuyển hoá thường gặp ở đàn ông lứa tuổi trung niên. Một trong những biến chứng nguy hiểm và hay gặp của bệnh gout là gây ra sỏi tiết niệu do nồng độ acide uric tăng cao và toan hoá nước tiểu.

Sỏi do tăng acide uric trong bệnh gout thường có màu vàng cam, trơn nhẵn, rất cứng và rất hay tái phát. Khác với các loại sỏi tiết niệu khác có thể phát hiện dễ dàng qua phim chụp Xquang thông thường với hình cản quang, sỏi do acide uric không cản quang, nghĩa là không thể nhìn thấy được qua phim chụp Xquang thông thường.

Chính vì đặc điểm không cản quang và rất cứng nên sỏi tiết niệu trong bệnh gout hầu như không thể điều trị bằng phương pháp tán sỏi ngoài cơ thể được. Trong trường hợp cấp cứu do cơn đau quăn thận, phương pháp nội soi niệu quản là lựa chon duy nhất.
Điều trị triệt căn sỏi tiết niệu trong bệnh gout cơ bản là điều trị nội khoa bao gồm điều trị bệnh gout và dùng thuốc gây tan sỏi. Trước tiên cần điều trị hết sỏi bằng cách hạ pH nước tiểu <7 kéo dài liên tục trong 1 tháng vì đây là sỏi do axit uric. Sau đó điều trị bệnh gout thật tốt thì sẽ hết tái phát sỏi.

Điều trị nội khoa triệt căn sỏi acide uric gồm 2 nguyên tắc chính: Tăng bài tiết nước tiểu và kiềm hoá nước tiểu. Bạn cần đi khám để được bác sĩ hướng dẫn cụ thể nhé!

Bố tôi bị sỏi bàng quang và phì đại tuyến tiền liệt. Sỏi nhiều nhưng kích thước nhỏ. Bác sĩ khuyên dùng thuốc vì bố tôi lớn tuổi rồi. Đợt trước tôi định đưa bố đi Hà Nội khám nhưng vì dịch COVID-19 nên phải hoãn lại. Xin cho tôi lời khuyên nên làm gì?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Bác nhà bị phì đại tuyến tiền liệt mà có sỏi bàng quang cần chỉ định nội soi cắt tiền liệt tuyến và lấy sỏi! Không nên trì hoãn kéo dài.
Bàng quang là phần chứa đựng nước tiểu do 2 thận tiết ra và từ đó thoát ra ngoài qua tiểu tiện. Sự ứ đọng do không thể đào thải hết nước tiểu khỏi bàng quang lâu ngày sẽ gây sỏi bàng quang.
Các sỏi bàng quang luôn chỉ là hậu quả của bệnh lý tắc nghẽn gây cản trở sự đào thải nước tiểu từ phần dưới bàng quang, hay gặp nhất là do tắc (xơ cứng cổ bàng quang, phì đại tiền liệt tuyến, hẹp niệu đạo…) hoặc bàng quang thần kinh.
Việc điều trị không đơn giản là chỉ lấy sỏi bàng quang mà quan trọng nhất là phải điều trị bệnh lý tắc nghẽn gây ứ đọng nước tiểu để tránh sỏi tái phát và tổn thương chức năng thận.
Có dị vật trong bàng quang, những bất thường về giải phẫu cũng có thể gây sỏi bàng quang. Bởi vậy, khi có điều kiện, bạn nên đưa bố đi khám để được xử lý dứt điểm nhé!

Tôi bị sỏi thận phải, sỏi to nhưng nhiều năm rồi không có vấn đề gì. Gần đây tôi có dấu hiệu đau mỏi vùng thắt lưng, có phải do sỏi không? Tôi có nên uống thuốc nam không? Vì hiện nay tôi chưa đi khám bệnh được.

TS.BS Lê Sĩ Trung

Có nhiều trường hợp sỏi dù to nhưng nếu không gây tắc thì cũng không gây triệu chứng đau.

Khi sỏi to và có đau lưng cùng bên thận có sỏi là biểu hiện không tốt – có thể sỏi gây tắc hoặc nhiễm khuẩn.

Trường hợp này bạn cần phải đi khám, cách giải quyết là nội soi tán sỏi thận qua da. Uống thuốc nam không phải là lựa chọn phù hợp cho trường hợp của bạn.

Để tránh biến chứng cho thận, bạn không nên trì hoãn việc đi khám bệnh.

Thưa bác sĩ, tôi phát hiện có sỏi thận cách đây gần 4 năm. Lần gần đây nhất (đầu năm ngoái) đi khám sức khỏe, siêu âm không có vấn đề gì, sỏi hầu như không to lên mấy, kích thước khoảng 4 mm, nằm ở đài bể thận. Xin bác sĩ cho biết tôi nên uống thuốc gì và nên tránh gì để ngừa sỏi thận phát triển to lên? Bây giờ chưa đi khám sức khỏe được, tôi cần lưu ý điều gì về bệnh sỏi thận của mình?

TS.BS Lê Sĩ Trung

Sỏi 4 mm nằm ở đài thận là sỏi nhỏ và chắc chắn ko gây đau. Bạn chỉ cần uống nhiều nước (2 lít/ ngày) và tầm 3 tháng nên khám chuyên khoa tiết niệu một lần.

Điều may mắn là phần lớn (khoảng 70%) các trường hợp sỏi thận nhỏ dưới 5mm thường tự đào thải qua tiểu tiện. Tuy nhiên, vẫn có một tỷ lệ sỏi không tự đào thải qua đường tự nhiên được, sẽ vẫn nằm ở đài bể thận.

Để tránh việc theo thời gian, sỏi to lên, như đã nói bạn cần uống nhiều nước, ngoài ra nên tránh ăn các thực phẩm giầu oxalat trong chế độ ăn hàng ngày.

Oxalat là một axit hữu cơ tự nhiên có trong thực vật, động vật và cả con người. Bạn cũng cần hạn chế các thực phẩm làm tăng axit uric và canxi. Vì cả hai axit uric và canxi có thể làm tăng sỏi thận.

Các bác sĩ khuyên người bệnh nếu đã bị sỏi thận canxi thì nên tránh xa các sản phẩm chứa nhiều canxi. Họ nên bổ sung canxi tự nhiên từ các thực phẩm ăn uống hàng này, và người bệnh cần phải kiểm tra định kỳ lượng canxi có trong máu và siêu âm thận thường xuyên. 

Các loại thực phẩm bạn cần phải hạn chế: 

– Loại thực phẩm có nhiều chất Oxalat: Rau muống, củ cải, củ niễng, dưa chuột, cà phê, trà đặc, chocolate, dâu tây, me chua. 

– Loại thực phẩm có nhiều chất Phosphat: Đậu nành, đậu Hà Lan, ca cao, đậu tương, các loại gan, các loại bơ…

– Không được tự ý bổ sung vitamin D trừ khi có sự chỉ định của bác sĩ. 

– Người bệnh cần phải có chế độ dinh dưỡng riêng dành cho bản thân.